قوانین بازار پایه

قوانین بازار پایه در بورس و تابلو زرد نارنجی و قرمز

یکی از مفاهیمی که این روزها در زمینه بورس و فرابورس بطور مکرر شنیده می شود، قوانین بازار پایه در بورس و مفاهیمی مانند تابلوی زرد، نارنجی و قرمز است.

بازار پایه در میان بازارهای فرابورس قرار دارد و برای مبادلات سهام شرکت هایی راه اندازی شده که موفق نشده اند در سایر بازارها پذیرش شوند. بازار پایه از جمله بازارهایی است که معمولا به علت نوسان و ریسک های فراوان ولی با وجود عدم شفافیت لازم، توجه سهامداران ریسک پذیر بازار را به خود جلب کرده است. در این مقاله قصد داریم در مورد بازار پایه در بورس و مفاهیم تابلوهای زرد، نارنجی و قرمز، اطلاعات دقیق تری کسب کنیم.

بازار پایه بورس چیست؟

شرکت ها باتوجه به شرایط خود، یا در بورس و یا در فرابورس حاضر هستند. اما ممکن است یک شرکت شرایط لازم برای عضویت در بازار اول و دوم فرابورس را دارا نباشد، در این حالت عضو بازار پایه  می شود. همچنین شرکت هایی که قبلا در بازار اول یا دوم بورس فعالیت داشتند اما به مرور زمان این شرایط را از دست دادند نیز وارد بازار پایه می شوند.

درواقع، پایین ترین سطح بازار فرابورس، بازار پایه است و ساده ترین شرایط را برای عضویت دارد. در گذشته، بازار پایه دارای سه تابلوی الف، ب و ج بود. اما اخیرا قوانین بازار پایه در بورس تغییر کرده است و اکنون این تابلوها به زرد، نارجی و قرمز تغییر کرده اند. میزان سرمایه شرکت ها و معاملات آنها بعنوان دلیل اصلی تغییر تابلوها مشخص شده است.

انواع قوانین تابلو های بازار پایه در بورس

در گذشته تقریبا یک سوم ارزش فرابورس متعلق به بازار پایه بود و محدوده نوسان بالا در این بازار باعث جذب سرمایه گذاران به این  بازار می شد. همین امر سبب سودجویی برخی افراد می شد و سهامداران خرد متحمل ضررهای فراوانی می شدند. بنابراین قوانین این بازار تغییر کرد.

تغییرات قوانین بازار پایه بدین شرح است:

قانون ۱: در شرایط عادی، حداکثر دامنه نوسان برای تابلوی زرد 3 درصد، حداکثر دامنه نوسان برای تابلوی نارنجی 2 درصد و برای قرمز، 1 درصد خواهد بود.

قانون ۲: درصورت برقراری صف خرید و فروش در یک جهت طی سه روز متوالی، و درصورت معامله حداقل دو ده هزارم سهام یک شرکت در پایان هر جلسه معامله، در روز بعدی دامنه نوسان تابلوی زرد به میزان 5 درصد، نارنجی به میزان 4 درصد و قرمز به میزان 2 درصد افزایش می یابد. پس از آن دامنه نوسان به حالت قبل باز خواهد گشت.

قانون ۳: صندوق های سرمایه گذاری مختلط و سهام مجاز به سرمایه گذاری تا ۱۰ درصد از دارایی های تحت مدیریت خود در بازار پایه هستند.

قانون ۴: درصورتی فرابورس قادر به ارائه پیشنهاد افزایش صندوق های سرمایه گذاری در بازار پایه است که اطلاعات ناشران بازار پایه به موقع انتشار یابد.

بازار پایه تابلو زرد

هر نماد، درصورتی که ویژگی های زیر را دارا باشد در تابلوی زرد قرار می گیرد:

• مجموع روزهای تاخیر به منظور ارائه اطلاعات بیش از ۲ مرتبه نباشد. این اطلاعات نیز باید با « دستورالعمل اجرایی افشای اطلاعات شرکت های ثبت شده نزد سازمان» مطابقت داشته باشند.
• تعداد دفعاتی که صورت های مالی ارائه نشده، بیش از ۲ مرتبه نشود. این صورت های مالی باید با « دستورالعمل اجرایی افشای اطلاعات شرکت های ثبت شده نزد سازمان» مطابقت داشته باشند.
• حداقل یک صورت مالی حسابرسی شده توسط نماد ارائه شده باشد.

بازار پایه تابلو نارنجی

سهام دارای شرایط زیر در تابلوی نارنجی قرار می گیرد:

• اگر در دوره مورد رسیدگی دارای شرایط تابلوی زرد یا قرمز نباشد.
• اگر حسابرس و بازرس قانونی درمورد هریک از صورت های مالی شرکت اظهار نظر مردود یا عدم اظهارنظر ارائه داده باشد.

بازار پایه تابلو قرمز

سهام دارای شرایط زیر در تابلوی قرمز قرار می گیرد:

• صدور رای بدوی با قطعی درمورد ورشکستی نهاد توسط مراجع قضایی
• رای انحلال ناشر توسط مجمع عمومی فوق العاده یا مراجع قضایی
• عدم ارائه صورت های مالی حسابرسی شده در سررسید دوره های رسیدگی شامل حداقل ۳ ماه متوالی

سازمان بورس در اطلاعیه ای اعلام کرد در این طرح تعداد 125 شرکت  به بازار پایه منتقل می شوند و تا ۳٪ در روز بازه نوسان وجود خواهد داشت. 42 شرکت در بازار نارنجی و 14 شرکت در بازار قرمز خواهند بود.