ریسک و بازده در بورس

اطلاعات مفید در مورد ریسک و بازده بورس که باید بدانید

موضوعات بسیار مهمی که همواره مورد توجه سرمایه گذاران به هنگام فعالیت در بازار سهام بوده، وجود نا اطمینانی و به تبع ریسک موجود در آن می باشد. به نحوی که در اغلب موارد میان بازده انتظاری و بازده واقعی تفاوت وجود دارد.
وجود ریسک و نااطمینانی در بازار سهام می تواند بر بازدهی سهام و گسترش بازار بورس، آثار منفی داشته باشد. امروزه سرمایه گذاران برای انتخاب سرمایه گذاری، دامنه وسیعی دارند، تصمیم گیری ها روز به روز پیچیده تر و ریسکی تر می شود و هر سرمایه گذاری من جمله سهامداران می دانند نتایج این سرمایه گذاری ها می تواند تاثیرات پر اهمیتی بر زندگی ایشان بگذارد.
سهام عادی به نسبت اوراق قرضه ها و پس انداز، از بازده بالایی برخوردار بوده است اما باید به این نکته هم توجه داشت که بازده بالا به همان نسبت دارای ریسک بالا است.
بنابراین رابطه میان ریسک و بازده سرمایه گذاری و تعیین روابطی که میان این دو وجود دارد از اهمیت خاصی برخوردار است.
لذا با توجه به اهمیت بالای مفاهیم ریسک و بازده به بررسی این مباحث می پردازیم….

بازده بورس

هدف سرمایه گذاران حداکثر کردن بازده مورد انتظار است. گر چه آنها در نظر دارند ریسک اولیه را کاهش دهند. بازده در فرایند سرمایه گذاری نیروی محرکی است که ایجاد انگیزه می کند و در واقع پاداشی برای سرمایه گذاران محسوب میشود.

بازده تحقق یافته در مقابل بازده مورد انتظار:

تعیین تفاوت میان بازده تحقق یافته و بازده مورد انتظار، از اهمیت بالایی برخوردار است؛ زیرا این دو موضوع در مسائل و مباحث سرمایه گذاری به طور وسیعی مورد استفاده قرار می گیرد. در ادامه برای درک بهتر، به توضیح هر کدام می پردازیم!…

پیشنهاد » اصطلاحات ضروی در بازار بورس که باید بدانید.

بازده تحقق یافته:

بازده تحقق یافته، بازده ای است که واقع شده و یا بازدهی که کسب شده. در حقیقت بازده تحقق یافته، به بازده ای میگویند که به وقوع پیوسته و واقع شده است.

مثال:
ارزش یک سرمایه گذاری ۱۰۰ میلیون ریالی در تاریخ اول اردیبهشت ماه سال ۱۳۹۸، با نرخ بهره ۱۰%، در یک سال بعد ۱۵۰ میلیون ریال شده است.
بازده تحقق یافته(واقعی) سالانه برابر است با:

۵۰’۰۰۰’۰۰۰÷۱۰۰’۰۰۰’۰۰۰= ۵۰%

بازده مورد انتظار:

بازده مورد انتظار، بازده تخمینی یک دارایی است که سرمایه گذاران انتظار دارند در یک دوره آینده بدست آورند.
این بازده با عدم اطمینان همراه است و احتمال دارد برآورده شود و یا برآورده نشود. سرمایه گذاران برای کسب بازده مورد انتظار بایستی یک نوع دارایی را خریداری کرده و توجه داشته باشند که این بازده ممکن است تحقق نیابد‌.

پیشنهاد : برای شروع بازار بورس باید این نکات را بدانید.

ریسک بورس

ریسک عبارتست از میزان اختلاف میان بازده واقعی سرمایه گذاری و بازده مورد انتظار سرمایه گذاری. تصمیماتی که افراد می گیرند با توجه به میزان دانش و اطلاعات آنها در وضعیت تصمیم گیری به سه دسته تقسیم می شود:

• تصمیم گیری در شرایط اطمینان
• عدم اطمینان
• و ریسک

انجمن رویال سوسایتی، ریسک را اینگونه تعریف میکند:
ریسک عبارت است از احتمال رخداد یک رویداد مضر، که در طی یک دوره زمانی معین یا ناشی از یک چالش مشخص به رخداد می پیوندد.

انواع ریسک:

ریسک از جهت منابع به دو دسته تقسیم می شود.

• ریسک های مالی،
• ریسک های غیر مالی

ریسک های مالی به طور مستقیم بر سودآوری شرکت ها اثر می گذارد. در حالیکه ریسک های غیر مالی با تاثیر بر ریسک های مالی، سودآوری شرکت ها را تهدید می کند‌.

انواع ریسک های مالی:

• ریسک نوسان نرخ بهره: زمانی که سرمایه گذار پول خود را در اوراق قرضه سرمایه گذاری می کند، می پذیرد که بهره ثابتی را در یک زمان مشخص دریافت کند. حال اگر نرخ بهره افزایش پیدا کند، قیمت این اوراق کاهش پیدا می کند و سرمایه گذار در صورت فروش آن اوراق قبل از سررسید، متحمل زیان می شود. به این ریسک که بازده سرمایه گذار را تحت تاثیر قرار می دهد، ریسک نوسان نرخ بهره می گویند.
• ریسک نرخ ارز: ریسکی است که به واسطه تغییر در نرخ ارز به وجود می آید. کلیه شرکت هایی که با کشورهای دارای واحد پولی متفاوت ارتباط معاملاتی دارند، در معرض ریسک نرخ ارز هستند.
• ریسک تورمی: این ریسک ناشی از کاهش قدرت خرید وجوه سرمایه گذاری پدید می آید، که تمامی اوراق بهادار را تحت تاثیر قرار می دهد. این ریسک با نوسان نرخ بهره رابطه مستقیم دارد.
• ریسک نقدینگی: این ریسک به واسطه عدم اطمینان در خصوص خرید و فروش اوراق بهادار به وجود می آید. به عبارت دیگر، آن دسته از سرمایه گذاری ها که خرید و فروششان به آسانی صورت می گیرد و هزینه مبادلات آن کم است، از نقدینگی بالایی برخوردار هستند‌. بر این اساس ریسک نقدینگی اوراق خزانه خیلی کم و یا صفر است اما ریسک نقدینگی سهام مربوط به بازارهای خارج از بورس بیشتر.
• ریسک اعتباری: هنگامی این ریسک اتفاق می افتد که وام گیرنده به علت عدم توان یا تمایل، به تعهداتش در مقابل وام دهنده در تاریخ سررسید، عمل نکند
• ریسک بازار بورس: این ریسک نوسانات قیمت سهام را به نسبت جو بازار سهام نشان می دهد و میتواند ناشی از عوامل متعددی، چون جنگ، رکود و … باشد‌.
• ریسک سرمایه گذاری مجدد: این ریسک مربوط به دارایی های مالی است که بیش از یک جریان نقدی دارند.بازدهی اینگونه سرمایه گذاری ها به نحوه سرمایه گذاری مجدد جریان های نقدی که در طول سرمایه گذاری دریافت می شود، بستگی دارد‌.
• ریسک مرتبط با درجه اهرم مالی: این ریسک ناشی از بکارگیری بدهی در شرکت است. هر چه شرکت در ساختار سرمایه خود از بدهی استفاده کند، درجه اهرم مالی آن و در نتیجه ریسک مالی، افزایش می یابد

انواع ریسک های غیر مالی:

• ریسک مدیریت: ریسک ناشی از تصمیمات نادرست مدیران اجرایی شرکتها و موسسات است‌.
• ریسک سیاسی: ریسک ناشی از شرایط و تحولات سیاسی مانند: شورش، جنگ، تغییرات سیاسی دولتها و … میباشد که پیامدهایش بر فعالین اقتصادی و روابط موجود در بازار اثر می گذارد.
• ریسک صنعت: نوسانات بازدهی سرمایه گذاری است، که بر اثر اتفاقات یا وقایع خاص و یا تغییرات در صنعت خاص، محتمل است.(هر چه درجه اهرم عملیاتی بیشتر باشد، ریسک صنعت نیز بیشتر می شود.)
• ریسک قوانین و مقررات: ریسکی است که به علت تغییرات در قوانین و مقررات در یک جامعه بوجود می آید.
• ریسک کشور: سرمایه گذارانی که در کشورهای دیگر سرمایه گذاری می کنند باید به ثبات آن کشور، از ابعاد سیاسی و اقتصادی توجه لازم داشته باشند. ریسک کشور ریسک مهمی است که امروزه سرمایه گذاران با آن مواجه هستند.
• ریسک نیروی انسانی: زمانی که یک شرکت کارکنانی را که دارای مهارت خاصی هستند، از دست بدهد، برتری های خود را نیز از دست خواهد داد. به ریسک از دست دادن این افراد ریسک نیروی انسانی می گویند.

پیشنهاد : قوانین بازار پایه در بورس

انواع ریسک از نظر میزان تاثیر:

ریسک سیستماتیک(اجتناب ناپذیر):

ریسک های سیستماتیک ریسک هایی هستند که تاثیرشان بر کلیه اوراق بهادار است. این ریسک ها بر اساس عواملی چون: ریسک تورم، ریسک نرخ بهره و تا حدودی ریسک بازار بوجود می آید.

ریسک غیر سیستماتیک(قابل اجتناب):

ربسک های غیر سیستماتیک ریسک هایی هستند که تنها بر یک یا چند ورقه اوراق بهادار خاص اثر میگذارند‌.  ریسک های نقدینگی، نکول و مدیریت جزو این دسته از ریسک ها می باشند.